ریتم سیرکادین مسئول اصلی تنظیم چرخه خواب و بیداری همه موجودات می باشد. سیرکادین یک ریتم می باشد که در طول شبانه روز هر ۲۴ ساعت یک بار تکرار می شود.
هورمون ملاتونین ای که در غده پینه آل ترشح می شود مسئول تنظیم ساعت خواب و بیداری انسان می باشد محرک های محیطی مانند نور خورشید و تغییر دما بر روی غده پینه آل اثر میگذارند و در تنظیم ساعات خواب و بیداری افراد نقش دار ند.
انسان ها به دو دسته تقسیم میشوند.
چکاوک های سحرخیز
جغدهای شب بیدار
چکاوک ها بین ساعت ۵ تا ۶ صبح بیدار می شوند و در طی روز انرژی کافی بر برای انجام فعالیتهای روزمره دارند و در ساعات پایانی شب دچار خواب آلودگی و کسالت می گردند. در حالیکه جغد های شب بیدار تمایل زیادی برای بیدار ماندن تا تا ساعت 2 تا6 بامداد دارند و درمقابل تا ساعت ۱۰ الی ۱۲ صبح و یاظهر می خوابند.
بیدار شدن برای این افراد بسیار دشوار بوده این افراد در ساعات پایانی شب انرژی کافی برای درس خواندن و مطالعه کردن تفریحی کردن و امور شغلی را دارند.
خلقت برای تامین امنیت انسان ها و سایر موجودات این تهمید را اندیشیده است .به این صورت که افراد سحر خیز در طول روز مسئول فعالیت و محافظت از گروه شب زند ه دار می باشد و شب هنگام جغدها مسئول حفاظت و مراقبت از چکاوک ها می باشند.
باید دقت کرد که در صورتی که فعالیت شغلی و اجتماعی فرد با ساعت بیولوژیکی یا درونی وی سازگار نباشد، فرد دچار اختلال خواب می گردد به ین صورت که چنانچه یک فرد شب زنده دار را ملزم به بیداری در ساعات ابتدایی روز نماییم تمام روز دچار خستگی و خواب آلودگی و اشکال در عملکرد شغلی میگردد. و بالعکس افرادی که سحر خیز یا چکاوک روز هستند را به کارهای شیفتی یا شب کاری وادار نماییم دچار اشکال در انطباق با شرایط شغلی می گردند و اختلال در ریتم سیرکادین افراد رخ میدهد.
توصیه می شود در هنگام انتخاب شغل یا انجام امور شخصی و اجتماعی به ساعت درونی بدن خود توجه داشته باشید و در صورت اختلال در هر کدام از مراحل از پزشک و درمانگر خود کمک بخواهید.