پلی سومنوگرافی یا تست خواب یا آزمایش خواب ، یک روش تشخیصی دقیق و غیر تهاجمی جهت تعیین وضعیت خواب می باشد. در این تست تست که در کلینیک خواب و یا داخل منزل انجام می شود با استفاده از از سنسورها و الکترود های مختلف وضعیت خواب انسان ارزیابی می شود.
در آزمایشگاه خواب موارد زیر ارزیابی می شود:
- تست خواب یا پلی سومنوگرافی شبانه PSG
- بررسی وضعیت هوشیاری روزانه MSLT
- توانایی بیدار ماندن روزانه MWT
دستگاه تست خواب از قسمتهای مختلفی تشکیل شده است. توسط این دستگاه خروپف و صداهای اضافه ثبت می شود. همچنین با این دستگاه می توان تون عضلات را بررسی نمود. همچنین با واسطه الکترودهای نصب شده بر روی عضلات اندام ها حرکات غیر عادی عضلات ثبت می گردد. به همین علت دستگاه تست خواب ،جنبه های مختلفی از خواب انسان را نشان می دهد. بررسی امواج مغزی یا نوار مغزی در تمام طول خواب صورت میگیرد. بررسی حرکات چشمی و تعیین تون عضلات در تعیین مراحل مختلف خواب نقش دارد.
بررسی میزان جریان هوا در راه هوایی فوقانی، حرکات قفسه سینه و شکم در بررسی وقایع تنفسی زمان خواب نقش دارند. با واسطه بررسی عملکرد تنفسی زمان خواب می توان وقفه های تنفسی زمان خواب یا همان آپنه خواب را با دقت بررسی نمود . همچنین با استفاده از از میکروفون های موجود در روی دستگاه صداهای اضافه و خروپف بیمار مورد بررسی قرار می گیرد.
در کلینیک خواب دستگاه تست خواب مجهز به دوربین جهت مانیتور کردن بیمار در زمان انجام تست خواب می باشد .مهمترین تفاوتی که انواع دستگاه تست خواب دارند میزان تجهیزات و امکانات قرار گرفته بر روی دستگاه می باشد. کاملترین نوع دستگاه تست خواب در کلینیک خواب مستقر است و در آن انواع وقایع تنفسی زمان خواب ، اختلالت حرکتی زمان خواب ،امواج مغزی و تعیین مراحل خواب صورت می گیرد. همچنین حضور تکنسین خواب در کلینیک خواب باعث افزایش دقت تست میگردد. در کلاس پایین تر تست خواب یا پلی سومنوگرافی ،انجام تست خواب معمولاً در منزل صورت میگیرد دستگاه تست خواب بدون حضور مانیتور و دوربین جهت تععین وقایع تنفسی حین خواب و اختلالات تنفسی و تعیین مراحل خواب مورد استفاده قرار می گیرد .
در ساده ترین نوع تست خواب در منزل که به آن آپنه لینک گفته می شود تنها وقایع تنفسی زمان خواب مورد غربالگری قرار میگیرد.
با توجه به تفاوتهای کلاسهای دستگاه تست خواب توصیه می شود پزشک معالج بیمار را معاینه نموده و برحسب شرح حال بالینی و نظر پزشک ، تست خواب صورت گیرد.
به طور کلی تست خواب در منزل یک ابزار غربالگری و تست خواب در کلینیک یا بیمارستان یک ابزار تشخیصی حساس جهت مسائل مرتبط با خواب می باشد.
